Jak wszyscy wiemy nie każdy język Europy da się ot tak odczytać. Ukraiński czy rosyjski podstawi przed murem tych, którzy nie uczyli się tych języków! Ile alfabetów jest używanych w Europie i jakie one są? Przekonamy się za chwilę!
Cyrilica
Cyrylica to alfabet używany do zapisu języków głównie słowiańskich, ale także innych – tam, gdzie silne były rosyjskie wpływy kulturowe. Jest to alfabet który w swojej pierwotnej formie został opracowany w dziesiątym wieku naszej ery, by dostosować pismo grecki do potrzeb języków Słowian. Najstarszy rękopis znaleziony na terenie Polski, Kodeks supraski, został spisany cyrylicą w języku starocerkiewnosłowiańskim. Cyrylica była używana do zapisu wczesnego języka polskiego do późnego średniowiecza. A w jakich krajach jest używana obecnie?
Gdzie używa się cyrylicy?
Obecnie języków pisanych cyrylicą używa około 250 milionów ludzi na całym świecie. Języki zapisywane cyrylicą to rosyjski, serbsko-chorwacki, bułgarsko-macedoński, białoruski, ukraiński i rusiński. Oprócz tego cyrylica jest jednym ze sposobów zapisów języków kazachskiego oraz mongolskiego.
Czytanie cyrylicy
Tabelkę przedstawiającą czytanie cyrylicy (wedle Wikipedii, z linkami) znajdziecie poniżej.
| Cyrylica | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Аа A (a) |
Бб Be (b) |
Вв We (v) |
Гг Gie lub Hie (g) |
Ѓѓ Gie miękkie (ǵ) |
Ґґ Ge (g̀) |
Дд De (d) |
Ђђ Dzie (đ) |
Ее Je (ê) |
Єє Je ukraiń. (ê) |
Ѐѐ E grave |
Ёё Jo (ë) |
Жж Że (ž) |
| Ѕѕ Dz (ẑ) |
Зз Ze (z) |
Ии I (i) |
Іі I ukraiń. (í) |
Її Ji (ï) |
Йй J (I krótkie) (j) |
Ѝѝ I grave |
Јј Ji (ĵ) |
Кк Ka |
Ќќ Kje (ḱ) |
Лл El (l) |
Љљ Lje (l̂) |
Мм Em (m) |
| Нн En (n) |
Њњ Nje (n̂) |
Оо O (o) |
Пп Pe (p) |
Рр Er (r) |
Сс Es (s) |
Тт Te (t) |
Ћћ Cie (ć) |
Ѹѹ U |
Уу U (u) |
Ўў U krótkie (ŭ) |
Фф Ef (f) |
Хх Cha (h) |
| Ѡѡ Omega |
Цц Ce (c) |
Чч Cze (č) |
Џџ Dże (ẑ) |
Шш Sza (š) |
Щщ Szcza (ŝ) |
Ъъ Jor (twardy znak) (ʺ) |
Ыы Jery (y) |
Ьь Jer (miękki znak) (ʹ) |
Ѣѣ Jać |
Ээ E (è) |
Юю Ju (û) |
Яя Ja (â) |
| Ꙗꙗ Ja |
Ѥѥ Je |
Ѧѧ Jes (mały jus, ę) |
Ѫѫ Jus (wielki jus, ą) |
Ѩѩ Ję |
Ѭѭ Ją |
Ѯѯ Ksi |
Ѱѱ Psi |
Ѳѳ Teta |
Ѵѵ Iżyca |
Ѷѷ Iżyca okowy |
Ѿѿ Ot |
|
Alfabet grecki
Alfabet grecki jest najstarszym z europejski alfabetów, niewiele zmienionym od czasów starożytnych. Obecnie używa się go tylko do zapisu języka greckiego w Grecji i na Cyprze. Ponieważ jednak oba te państwa są popularnymi kierunkami wakacyjnych wojaży, warto go sobie przyswoić! Poniższa tabelka pokazuje czytanie języka greckiego za Wikipedią (z linkami).
Α α – A
Β β – W
Γ γ – J lub H (zależnie od kontekstu językowego)
Δ δ – ð (dźwięk th)
Ε ε – E
Ζ ζ – Z
Η η – I
Θ θ – θ (dźwięk th)
Ι ι – I lub J (zależnie od kontekstu)
Κ κ – C lub K (zależnie od kontekstu)
Λ λ – L
Μ μ – M
Ν ν – N
Ξ ξ – X
Ο ο – O
Π π – P
Ρ ρ – R
Σ σ ς – S
Τ τ – T
Υ υ – I
Φ φ – F
Χ χ – Ś lub H (zależnie od kontekstu)
Ψ ψ – Ps
Ω ω – O
Jak widać wiek alfabetu greckiego odzwierciedla jego nieco nieintuicyjny charakter – na szczęście ortografia grecka nie jest aż tak skomplikowana jak angielska! A w razie czego zawsze pomoże Międzynarodowy Alfabet Fonetyczny.